Kadın kitabı deyince genellikle akla beyaz diziler ve aşk romanları geliyor nedense. Yani tabiri caizse hafif kitaplar. Oysa edebiyat tarihinde iz bırakmış, kendinden sonra gelen yazarlara örnek teşkil etmiş pek çok kitabın yazarı kadın.
İngiltere’de önceki gün kadın edebiyatı tarihinin en iyi 50 kitabının yer aldığı bir liste yayımlandı. Sadece kadın yazarların kitaplarıyla aday olabildiği Orange Edebiyat Ödülü’nü de düzenleyen iletişim şirketi Orange mobil’in müşterileri arasında gerçekleştirdiği ve 6 bin okuyucunun katıldığı bir oylama sonucu belirlenen liste, klasiklerle popüler olanı buluşturduğundan hem ilginç hem de şaşırtıcı.
Listenin birinci sırasında sadece İngiliz kadın okuyucuların değil, büyük olasılıkla dünyanın pek çok yerindeki okuyucuların ilk on kitabı arasında yer alabilecek bir kitap yer alıyor; Jane Austen’in “Gurur ve Önyargı”sı (Pride and Prejudice). Austen’in 1813 yılında yayımlanan romanı, geçen yıl 54 ülkeden 100 yazarın oylarıyla belirlenen “Tüm Zamanların En İyi 100 Kitabı” listesinde de üçüncü sırada yer alıyordu. “Gurur ve Önyargı,” Austen’ın listedeki tek kitabı değil. Yazarın toplam dört kitabı yer alıyor listede; “Persuasion” ve “Emma” ilk onda, “Sense and Sensibility”si ise Helen Fielding’in “Bridget Jones’un Günlüğü” (Bridget Jones’s Diary) ile 23. sırayı paylaşıyor. Listede Austen’ın romanını Charlotte Bronte’nin 1846 tarihinde yayımlanmış kendi hayatından izler taşıyan “Jane Eyre” adlı romanı takip ediyor. Üçüncü sırada yine bir Bronte var; Emily Bronte. 1847 yılında yayımlanmış, edebiyat tarihinin unutulmaz iki karakteri Catherine ve | Jane Austen (1775-1817);dört kitabı "en iyiler" arasında |
Harry Potter’ın girmediği liste mümkün mü?
Sevgilisi şair Percy Bysshe Shelly ile Lord Byron’ın İsviçre’deki villasında misafir olarak kaldığı dönemde, “canı sıkılan” Byron’ın “korku öyküleri yazalım” önerisi sonucu Mary Shelley’nin kaleme aldığı “Frankenstein” listede yedinci sırada. Onuncu sırada ise dünya yayımcılık tarihinin efsanevi kitaplarından biri yer alıyor. Harper Lee’nin ilk yayımlandığı 1960 yılında 14 baskı yapılan “Bülbülü Öldürmek” (To Kill A Mockingbird) adlı romanı.
İlk onda yer alan kitapların hemen hemen hepsi edebiyat klasikleri. Ama son yılların en çok satılan kitaplar listelerinin değişmez isimleri de listeye girmiş. Bu popüler isimler arasında listede en çok kitabı bulunan isim JK Rowling. Son on yılın en başarılı yazarlarından biri olan Rowling, dört kitabıyla listede yer alıyor. Yazarın Harry Potter serisinin ilk kitabı “Harry Potter ve Felsefe Taşı” (Harry Potter and the Philosopher’s Stone) listede 13. sırada.
İngiltere’de son yılların adından en çok söz ettiren bir diğer yazarı Zadie Smith’in ilk romanı “İnci Gibi Dişler”inin (White Teeth) bir basamak altında. Smith’in dilimize de çevrilen ve geçen yıl neredeyse İngiltere’de dağıtılan tüm ödüllere aday olan ikinci romanı “İmza Toplayan Adam” (The Autograph Man) ise listeye girememiş.
Listede Virginia Woolf’un ve George Eliot’ın (Mary Ann Evans) üç, Iris Murdoch’un ise iki kitabı bulunuyor.Woolf’un listede yer alan kitapları arasında“Kendine Ait Bir Oda”sının (A Room of One’s Own) olmayışı şaşırtıcı. Yazarın kadın edebiyatı denince ilk akla gelen kitaplardan biri olan “Kendine Ait Bir Oda” adlı kitabı listeye girememiş ama “Deniz Feneri” (To the Lighthouse) 15. sırada, “Orlando” adlı romanı Colleen McCullough’un “The Thorn Birds”ü ile 34. sırayı paylaşıyor.
“Mrs Dalloway”i ise George Eliot’ın “The Mill on the Floss”uile 21. sırada yer alıyor. Harry Potter serisinin dört kitabının yer aldığı listeye, Jeanette Winterson’ın sadece bir tek kitabının girmesi de şaşırtıcı. Winterson’ın listeye giren kitabı, Sevin Okyay’ın dilimize çevirdiği “Tek Meyve Portakal Değildir” (Oranges Are Not The Only Fruit). Winterson’ın kitabı, 37. sırayı Jean Rhys’ın Pınar Kür’ün Türkçeleştirdiği “Geniş, Geniş Bir Deniz”i (Wide Saragossa Sea) ve son yılların ‘bestseller’larından Tracy Chevalier’in “Girl with a Pearl Earing”iyle paylaşıyor.
Hintli kadın yazar Arundathi Roy’un Booker ödüllü “Küçük Şeylerin Tanrısı” (The God of Small Things) adlı romanın 20. sırada yer aldığı listede 50. sırada ise Keri Hulme’un “Bone People”ı ve Alice Walker’ın “The Color Purple”ı yer alıyor.
Son yılların popüler yazarlarının kitaplarının başyapıtlarla birlikte yer aldığı, şaşırtıcı olarak adlandırılabilecek bu kadın edebiyatı tarihinin en iyi 50 kitabı listesinin tamamına www.orangeprize.co.uk adresinden veya The Guardian gazetesinin internet sitesinden ulaşılabilir. The Guardian’ın sitesinde liste hakkında okuyucuların kaleme aldığı yorumları okumak da mümkün.